دادخواست اجرای حکم غیابی ⚖️ دانلود رایگان

اجرای حکم غیابی

یکی از پرسش‌های رایج در دعاوی حقوقی این است که آیا حضور هر دو طرف دعوا در تمام مراحل دادرسی و جلسات دادگاه الزامی است یا خیر؟ در بسیاری از پرونده‌ها ممکن است یکی از طرفین یا وکیل او در جلسات حضور نداشته باشد، اما اجرای حکم غیابی به قانون این امکان را می‌دهد که فرآیند رسیدگی بدون توقف ادامه یابد و حقوق طرفین محفوظ بماند.

در این زمینه، مفهوم «حکم غیابی» اهمیت ویژه‌ای پیدا می‌کند. حکم غیابی به رای دادگاه گفته می‌شود که در غیاب خوانده صادر شده و طبق قانون، از اعتبار کامل برخوردار است. این نوع حکم در شرایطی صادر می‌شود که خوانده از طریق ابلاغ قانونی از جلسه دادگاه مطلع شده اما در هیچ مرحله‌ای حاضر نشده باشد. بنابراین، صدور و اجرای این نوع احکام نیازمند توجه دقیق به جزئیات قانونی و رعایت مهلت‌های مقرر است.

مقاله حاضر به بررسی موضوع «اجرای حکم غیابی» می‌پردازد و مراحل تقدیم دادخواست، تفاوت‌های اجرای حکم غیابی با حکم حضوری، شرایط اخذ ضمانت و همچنین اعتبار حقوقی این نوع حکم را تشریح می‌کند. هدف از این بررسی، آشنایی خوانندگان با فرآیند قانونی اجرای احکام غیابی و رفع ابهامات رایج در این زمینه است تا حقوق هر دو طرف دعوا به بهترین شکل ممکن تامین شود.

جلسات دادرسی و دادگاه بدون حضور خواهان و خوانده

خواهان (شخصی که طرح دعوا کرده) باید در تمام جلسات دادرسی و دادگاه حاضر باشد. اگر او به هر دلیلی در این جلسات شرکت نکرده و لایحه‌ای تقدیم نکند، دادگاه به طور کلی دادخواست او را رد کرده و رای به ابطال پرونده وی می‌دهد.

اما در رابطه با خوانده (کسی که دعوا بر علیه او طرح شده) اگر وقت دادرسی و موعد جلسه دادگاه به صورت واقعی یا قانونی به وی ابلاغ گردد اما او باز هم در جلسات حضور نیابد، دادگاه بدون حضور او به پرونده رسیدگی خواهد کرد.

البته صدور رای در صورتی که خوانده از طریق ابلاغ واقعی از جلسات دادرسی و دادگاه مطلع شود اما باز هم در جلسات حضور نیابد، عنوان غیابی به خود نخواهد گرفت بلکه همان رای حضوری بوده و روند اجرای آن نیز مطابق با روند اجرای حکم حضوری خواهد بود.

حکم غیابی

همانطور که گفته شد اگر خوانده از طریق ابلاغیه واقعی از مراحل پرونده و همچنین رای صادره در جلسه دادگاهی که بدون حضور او تشکیل شده است مطلع شده باشد اما هیچ اقدامی نکرده باشد، اجرای حکم او مانند اجرای سایر احکام خواهد بود.

در نتیجه تقدیم دادخواست اجرای حکم غیابی در این مورد لازم نیست. بلکه خواهان تنها زمانی می‌بایست دادخواست و لایحه اجرای حکم غیابی تقدیم دادگاه کند که رای صادره و حکم قاطع به محکوم علیه یا همان خوانده، ابلاغ واقعی نشده باشد.

تقدیم دادخواست اجرای حکم غیابی و سایر مراحل اجرای حکم غیابی کیفری

اجرای حکم غیابی تابع احکام خاص است. اما مراحلی مشابه با مراحل اجرای حکم حضوری دارد. یعنی در هر حال پس از صدور حکم قطعی و نهایی، محکوم له باید دادخواست اجرای حکم را تقدیم دادگاه کرده و خواهان اجرای حکم شود تا به این ترتیب دادگاه نخستین، رای بر اجرای حکم صادر کند و اجرای احکام حکم صادره را به مرحله اجرا درآورد.

منتها همانطور که گفته شد در جزئیات اجرای حکمِ غیابیِ کیفری با اجرای حکم حضوری تفاوت هایی وجود دارد که این تفاوت ها عبارتند از؛

1. تفاوت در دادخواست اجرای حکم غیابی و حضوری
2. نیازمندی اجرای حکم غیابی به ضامن یا اخذ تامین مناسب از جانب محکوم له

علت و دلیل اصلی نیازمندی اجرای حکم غیابی به ضامن یا اخذ تامین از جانب محکوم له این است که اگر پس از اجرای حکم، محکوم علیه از حکم صادره واخواهی کند و این واخواهی موجب نقض شدن حکم دادگاه شود، دادگاه بتواند خسارت وارده به وی را از ضمانت اخذ شده بپردازد.

پرسش مهمی که در رابطه با تامین و ضمانت مطرح می‌شود این است که؛ میزان تامین چه مقدار است و تا کی باید به عنوان تامین در رهن دادگاه باقی بماند؟!

میزان و ارزش تامین بسته به نوع دعوا و مسائل این چنینی مشخص می‌شود. اما مدت زمانی که این ضمانت باید در رهن دادگاه باقی بماند، تا ۲۰ روز پس از ابلاغ حکم به محکوم علیه می‌باشد. زیرا محکوم علیه تنها ۲۰ روز فرصت واخواهی دارد و اگر در این مدت هیچگونه لایحه و دادخواستی تقدیم دادگاه نکند دگر حق واخواهی او از بین خواهد رفت و به این ترتیب ضمانت و وثیقه محکوم له آزاد خواهد شد.

اعتبار حکم غیابی

همانطور که گفته شد رای غیابی به رایی گفته می‌شود که خوانده در هیچ یک از جلسات دادرسی و دادگاه، حتی جلسه صدور رای حضور نداشته است. بنابراین مسلما از حق قانونی خود یعنی همان دفاع و اعتراض محروم مانده است. همین عامل باعث می‌شود تا در اذهان عمومی در رابطه با اعتبار حکم غیابی شائبه ایجاد شود.

برطبق بندهای مندرج در قانون آیین دادرسی صدور حکم غیابی کاملا قانونی و معتبر است. اما با این حال قانونی بودن چنین حکمی مانع از رسیدن محکوم علیه به حق خود یعنی اعتراض به حکم نمی‌شود. و در اصل هم به همین خاطر است که در قانون پس از تقدیم دادخواست اجرای حکم غیابی و به اجرا درآمدن آن، مدت زمان ۲۰ روزه  برای واخواهی در نظر گرفته شده است.

* برای دانلود اجرای حکم غیابی به صورت word روی دریافت فایل کلیک کنید و آن را دریافت کنید. *

** فرم های مرتبط :

• دادخواست اجرای حکم
• دادخواست اجرای اجراییه
• دادخواست صدور اجراییه
• درخواست اعمال ماده ۲ قانون نحوه اجرای محکومیت مالی

‼️ دانلود رایگان نمونه عریضه ها و دادخواست های حقوقی

‼️ دانلود رایگان از طریق کانال تلگرام