
راهنمای حقوقی کامل برای درخواست گواهی عدم حضور در دفترخانه
در فرآیند خرید و فروش ملک، یکی از مهمترین مراحلی که ممکن است به اختلافات حقوقی منجر شود، درخواست گواهی عدم حضور در دفترخانه است. این گواهی زمانی صادر میشود که یکی از طرفین قرارداد (خریدار یا فروشنده) در زمان مقرر برای انجام تشریفات قانونی، مثل تنظیم سند رسمی در دفتر اسناد رسمی یا همان محضر، حضور پیدا نکند. در چنین شرایطی طرف دیگر برای اثبات حسن نیت خود و ثبت رسمی عدم حضور طرف مقابل، اقدام به دریافت این گواهی میکند.
گواهی عدم حضور در دفترخانه در واقع سندی محضری است که میتواند به عنوان یک مدرک حقوقی معتبر در مراجع قضایی استفاده شود. از آنجایی که معاملات ملکی، بهخصوص در مراحل نهایی انتقال سند، نیازمند دقت حقوقی بالا هستند، آگاهی کامل از نحوه درخواست این گواهی و شرایط دریافت آن، از اهمیت ویژهای برخوردار است. اگر یکی از طرفین بدون عذر موجه در محضر حاضر نشود، طرف دیگر میتواند با ارائه مدارک لازم، اقدام به ثبت درخواست گواهی عدم حضور خریدار یا فروشنده کند.
متأسفانه بسیاری از افراد هنگام بروز چنین اختلافاتی، نمیدانند چگونه باید اقدام کنند، چه مدارکی نیاز دارند و از کجا باید پیگیر مراحل حقوقی باشند. در این مقاله، تلاش میکنیم به تمام این پرسشها پاسخ دهیم؛ از معرفی مدارک موردنیاز برای درخواست گواهی عدم حضور گرفته تا بررسی هزینهها، شرایط قانونی و نحوه تنظیم نامه یا متن درخواست.
اگر در موقعیتی قرار دارید که یکی از طرفین معامله به تعهدات خود در دفترخانه عمل نکرده و به دنبال راهی برای اثبات این موضوع هستید، مطالعه این راهنمای کامل میتواند شما را از سردرگمی نجات دهد. با ما همراه باشید تا با فرآیند قانونی و کاربردی درخواست گواهی عدم حضور در دفترخانه آشنا شوید و در صورت نیاز، نمونه متن آماده و فایل قابل دانلود آن را نیز دریافت کنید.
📌 گواهی عدم حضور چیست و چه کاربردی دارد
در برخی معاملات، مخصوصاً در خرید و فروش ملک، ممکن است یکی از طرفین در موعد مقرر در دفترخانه اسناد رسمی حاضر نشود. در چنین شرایطی، طرف دیگر میتواند برای حفظ حقوق قانونی خود، اقدام به درخواست گواهی عدم حضور کند. این گواهی، یک سند رسمی است که توسط دفترخانه صادر میشود و نشان میدهد که طرف مقابل، علیرغم تعهدات قراردادی، در تاریخ مشخصشده در محضر حاضر نشده است.
📄 گواهی عدم حضور تنها زمانی صادر میشود که شما (بهعنوان خریدار یا فروشنده) در تاریخ مقرر در دفتر اسناد رسمی حضور یافته باشید، مدارک لازم را ارائه داده باشید و آمادگی کامل برای انجام معامله را داشته باشید. اگر این شرایط برقرار باشد، میتوانید با مراجعه به سردفتر، درخواست گواهی عدم حضور در دفترخانه را ثبت و آن را دریافت کنید.
🛠 کاربردهای گواهی عدم حضور
✅ اثبات تخلف طرف مقابل
این گواهی مدرکی مهم برای اثبات این موضوع است که طرف دیگر به تعهدات قراردادی خود پایبند نبوده است.
✅ مبانی حقوقی قوی برای دادخواست
میتوانید با ارائه این گواهی، دادخواستی برای الزام به تنظیم سند رسمی یا مطالبه وجه التزام (جریمه تأخیر) تنظیم کنید.
✅ حفظ حقوق قانونی در برابر ادعاهای بعدی
اگر بعدها طرف غایب ادعایی مطرح کند، این گواهی بهعنوان سند رسمی علیه او عمل خواهد کرد.
💡 به بیان ساده، درخواست گواهی عدم حضور یک ابزار قانونی و کاربردی است که از شما در برابر تضییع حقوق در معاملات حساس مانند فروش ملک حمایت میکند. این گواهی، نهتنها موجب شفافیت در روابط قراردادی میشود، بلکه مسیر پیگیری حقوقی شما را نیز هموار میسازد.
⏰ چه زمانی به گواهی عدم حضور نیاز داریم
در فرآیند انجام معاملات رسمی، مخصوصاً در حوزه خرید و فروش ملک یا سایر اموال غیرمنقول، ممکن است با شرایطی مواجه شوید که یکی از طرفین قرارداد در تاریخ مقرر در دفترخانه اسناد رسمی حاضر نشود. در این مواقع، برای جلوگیری از تضییع حقوق و فراهم کردن امکان پیگیری حقوقی، باید درخواست گواهی عدم حضور ثبت شود.
📍 مهمترین موقعیتهایی که به گواهی عدم حضور نیاز پیدا میکنید:
🏢 خریدار در محضر حاضر نمیشود
شما بهعنوان فروشنده، تمام مدارک و مستندات لازم برای انتقال سند را آماده کردهاید، ولی خریدار به دفترخانه مراجعه نمیکند. در این حالت، با درخواست گواهی عدم حضور خریدار میتوانید اثبات کنید که آماده اجرای قرارداد بودهاید.
🏠 فروشنده برای تنظیم سند نیامده است
ممکن است خریدار تمام مبلغ یا بخش بزرگی از ثمن معامله را پرداخت کرده باشد، اما فروشنده به تعهد خود عمل نکند. در این حالت نیز، خریدار میتواند با درخواست گواهی عدم حضور فروشنده در دفترخانه، زمینه طرح دعوای الزام به تنظیم سند را فراهم کند.
📆 تاریخ محضر در مبایعهنامه مشخص شده ولی طرف مقابل غایب است
گاهی تاریخ مراجعه به محضر دقیقاً در قرارداد ذکر شده است. در صورت غیبت یکی از طرفین در این تاریخ، امکان صدور گواهی عدم حضور وجود دارد تا این عدم حضور در سوابق رسمی ثبت شود.
⚖️ نیاز به مدرک رسمی برای شکایت یا دعوای حقوقی دارید
در بسیاری از دعاوی مربوط به معاملات، برای ارائه دادخواست به دادگاه، نیاز به مدرکی دارید که ثابت کند طرف مقابل تعهدات خود را انجام نداده است. گواهی عدم حضور در دفترخانه یکی از قویترین مستندات در این زمینه است.
💬 به طور خلاصه، هر زمان که طرف مقابل شما در یک معامله رسمی به تعهد خود برای حضور در دفترخانه عمل نکند، شما میتوانید (و بهتر است) با درخواست گواهی عدم حضور، موقعیت قانونی خود را مستند کنید. این گواهی نهتنها راه شما را برای شکایت یا الزام به تنظیم سند باز میکند، بلکه پشتوانه محکمی در هرگونه پیگیری حقوقی آینده محسوب میشود.
📑 مدارک لازم جهت درخواست گواهی عدم حضور
اگر یکی از طرفین معامله در زمان مقرر به دفتر اسناد رسمی مراجعه نکرده و شما قصد دارید برای حفظ حقوق قانونی خود اقدام به درخواست گواهی عدم حضور کنید، باید حتماً مدارک مشخصی را به همراه داشته باشید. ارائه این مدارک به دفترخانه الزامی است و بدون آنها، گواهی صادر نخواهد شد.
🔍 در ادامه، فهرست مدارک موردنیاز را مشاهده میکنید:
📝 اصل مبایعهنامه یا قرارداد رسمی
مهمترین مدرکی که باید ارائه شود، قرارداد خرید و فروش ملک است. در این سند، تاریخ حضور در دفترخانه، مشخصات طرفین و تعهدات درج شده است.
🪪 اصل شناسنامه و کارت ملی
برای احراز هویت و ثبت رسمی حضور شما، ارائه مدارک شناسایی معتبر الزامی است.
💰 مدارک پرداخت ثمن یا آمادگی مالی برای پرداخت
اگر شما خریدار هستید، باید مدارکی ارائه دهید که نشان دهد آمادگی پرداخت کامل وجه را دارید (مثلاً رسید واریز، چک بانکی، یا گواهی موجودی حساب). اگر فروشنده هستید، باید سند مالکیت یا مفاصاحسابهای مربوطه را بههمراه داشته باشید.
🧾 سند مالکیت یا مستندات مربوط به ملک
در صورتی که فروشنده هستید، باید سند رسمی ملک و سایر مدارک مرتبط با انتقال قانونی را نیز به دفترخانه ارائه دهید.
📬 ابلاغیه رسمی به طرف مقابل (در صورت وجود)
اگر طرف مقابل را بهصورت رسمی یا کتبی برای حضور در محضر دعوت کردهاید (مثلاً از طریق اظهارنامه)، همراه داشتن نسخهای از این ابلاغیه در روند صدور گواهی بسیار مؤثر است.
💡 نکته مهم:
صرفِ حضور در دفترخانه بدون مدارک کافی، برای صدور گواهی عدم حضور کافی نیست. سردفتر باید مطمئن شود که شما به تعهدات خود پایبند بودهاید و آماده اجرای معاملهاید. بنابراین، جمعآوری مدارک کامل پیش از ثبت درخواست گواهی عدم حضور در دفترخانه، بسیار ضروری است.
✍️ تنظیم درخواست گواهی عدم حضور خریدار و فروشنده در دفترخانه
درخواست گواهی عدم حضور، نهتنها به حضور فیزیکی در دفترخانه نیاز دارد، بلکه باید طبق اصول مشخصی تنظیم شود. در این فرآیند، مسئول دفتر اسناد رسمی با بررسی مدارک، اطمینان حاصل میکند که فرد حاضر در محضر (چه خریدار باشد یا فروشنده)، تمامی تعهدات خود را انجام داده و بهدرستی در موعد مقرر در دفترخانه حاضر شده است.
📌 مراحل تنظیم گواهی عدم حضور توسط دفترخانه
📄 بررسی مدارک شناسایی و قرارداد
ابتدا دفتردار، مدارک شناسایی فرد حاضر و قرارداد رسمی (مبایعهنامه یا بیعنامه) را بررسی میکند تا از تعهد طرفین به حضور در محضر در تاریخ مشخص مطمئن شود.
🧾 بررسی مدارک آمادگی برای معامله
دفتردار مدارکی مانند: گواهی پایان کار ساختمان یا صورتمجلس تفکیکی (برای املاک) ، سند رسمی ملک، چک بانکی، رسید انتقال وجه یا گواهی موجودی (در صورت خریدار بودن شخص حاضر)
را بررسی میکند.
🖊 تنظیم گواهی رسمی و مهر دفترخانه
پس از احراز حضور و آمادگی کامل یکی از طرفین، برگه گواهی عدم حضور روی سربرگ رسمی دفترخانه تنظیم و با مهر و امضای دفتر، موارد زیر در آن ذکر میشود:
نام کامل خریدار و فروشنده، تاریخ و ساعت حضور، محل دفترخانه، عبارت ” کلیه مدارک از سوی فرد حاضر کامل بوده» یا «وجه مورد تعهد آماده بوده ” ، تایید رسمی عدم حضور طرف مقابل در زمان مقرر
⚠️ نکات مهم تنظیم درخواست گواهی عدم حضور
تنظیم دقیق و اصولی درخواست گواهی عدم حضور، نقشی حیاتی در موفقیت پیگیریهای حقوقی بعدی دارد. این درخواست باید بهگونهای تنظیم شود که از نظر حقوقی، مستند، بدون ابهام و مطابق با عرف دفترخانهها باشد. رعایت نکات زیر، شما را از بروز مشکلات احتمالی در صدور گواهی یا بیاثر شدن آن در مراجع قضایی حفظ میکند.
📝 ثبت دقیق مشخصات طرفین
حتماً در متن درخواست، نام و نام خانوادگی، شماره ملی، مشخصات قرارداد و تاریخ آن را بهدرستی وارد کنید. کوچکترین اشتباه در این اطلاعات، ممکن است باعث تاخیر در پذیرش یا بیاعتباری گواهی در دادگاه شود.
📆 مراجعه دقیق در تاریخ و ساعت مقرر
حضور در زمان و تاریخ مندرج در قرارداد الزامی است. حتی اگر چند دقیقه زودتر یا دیرتر مراجعه کنید، ممکن است دفترخانه از صدور گواهی خودداری کند. دقت در تطابق تاریخ مندرج در مبایعهنامه با روز مراجعه بسیار مهم است.
📄 تکمیل کامل مدارک
شخصی که قصد ثبت درخواست گواهی عدم حضور را دارد باید تمام مدارک موردنیاز را همراه داشته باشد؛ از جمله:
- اصل قرارداد
- مدارک هویتی
- مدارک پرداخت (برای خریدار)
- سند رسمی یا مفاصاحسابها (برای فروشنده)
بدون مدارک کامل، دفترخانه نمیتواند حسن نیت شما را احراز کند.
✍️ نگارش مؤدبانه و رسمی
متن درخواست باید رسمی، شفاف و مؤدبانه باشد. از نوشتن عبارات احساسی یا اتهامی پرهیز کنید. تمرکز متن باید روی این باشد که شما حاضر شدهاید، مدارک کامل بوده و طرف مقابل در موعد مقرر غایب بوده است.
📌 درج «درخواست گواهی» در متن
حتماً در پایان متن بهصراحت عبارت «تقاضای صدور گواهی عدم حضور» را ذکر کنید. این جمله، درخواست شما را از یک اظهار ساده متمایز کرده و روند قانونی را تسهیل میکند.
🧾 دریافت نسخه مهرشده
پس از صدور گواهی، حتماً یک نسخه ممهور به مهر دفترخانه و امضای سردفتر را دریافت و در پرونده خود نگهداری کنید. این نسخه میتواند در صورت نیاز به شکایت یا مراجعه به دادگاه، سند کلیدی شما باشد.
📌 شرایط درخواست گواهی عدم حضور
برای اینکه بتوانید بهصورت قانونی و مؤثر، درخواست گواهی عدم حضور در دفترخانه را ثبت کنید، باید مجموعهای از شرایط شکلی و ماهوی فراهم باشد. این شرایط به شما کمک میکند تا از نظر قانونی، مستند و محکم اقدام کرده و در صورت لزوم، بتوانید از این گواهی در مراجع قضایی استفاده کنید.
✅ وجود قرارداد رسمی یا عادی 📃
اولین شرط لازم، وجود قراردادی معتبر میان خریدار و فروشنده است که در آن زمان، مکان و شرایط حضور در دفترخانه مشخص شده باشد. این قرارداد ممکن است رسمی یا حتی یک مبایعهنامه عادی باشد؛ اما باید تعهد حضور در دفترخانه در آن قید شده باشد.
✅ تعیین دقیق زمان و مکان حضور ⏰📍
در متن قرارداد، باید تاریخ، ساعت و نشانی دقیق دفترخانه برای انجام معامله یا تنظیم سند رسمی ذکر شده باشد. در غیر این صورت، دفترخانه نمیتواند عدم حضور طرف مقابل را بهطور رسمی گواهی کند.
✅ حضور یکی از طرفین در دفترخانه
برای صدور گواهی عدم حضور، باید حداقل یکی از طرفین در تاریخ مقرر، شخصاً یا توسط وکیل قانونی خود در دفترخانه حضور پیدا کند و با در دست داشتن مدارک کامل، درخواست صدور گواهی را ارائه دهد.
✅ آماده بودن شرایط معامله 💵🏢
اگر شما خریدار هستید، باید وجه نقد یا چک بانکی آماده پرداخت را همراه داشته باشید. اگر فروشندهاید، باید مدارک ملک مثل سند، پایان کار یا مفاصاحسابها را آماده کرده باشید. در واقع، باید بتوانید حسن نیت و آمادگی خود را برای انجام معامله اثبات کنید.
✅ ارائه مدارک شناسایی و قرارداد
شخصی که برای دریافت گواهی مراجعه میکند، باید مدارک زیر را ارائه دهد:
- کارت ملی و شناسنامه
- نسخهای از قرارداد یا مبایعهنامه
- مدارک اثبات آمادگی معامله (وجه، مدارک ملک و…)
⚠️ نکته مهم:
اگر در قرارداد، حضور در دفترخانه قید نشده باشد یا صرفاً بهصورت شفاهی توافق شده باشد، امکان صدور گواهی رسمی عدم حضور وجود ندارد.
💰 هزینه درخواست گواهی عدم حضور در دفترخانه
یکی از سؤالات رایج هنگام پیگیری مسائل قراردادی، این است که هزینه درخواست گواهی عدم حضور در دفترخانه چقدر است؟ این هزینه ممکن است بسته به نوع قرارداد، شهر محل دفترخانه، و جزئیات مربوط به خدمات ثبتی، اندکی متفاوت باشد، اما اصول کلی آن را میتوان اینگونه توضیح داد:
📌 هزینه ثابت صدور گواهی توسط دفترخانه
برای صدور گواهی عدم حضور، دفترخانه اسناد رسمی بر اساس تعرفههای رسمی قوه قضائیه، مبلغی را بابت تنظیم، تایپ و ثبت رسمی گواهی دریافت میکند. این هزینه در سالهای اخیر معمولاً در بازه ۳۰۰ تا ۷۰۰ هزار تومان بوده و ممکن است با تغییر تعرفهها افزایش یابد.
📂 هزینه استعلام و بررسی مدارک (در صورت نیاز)
در برخی موارد، اگر نیاز به استعلام از مراجع دیگر یا بررسی خاصی از سوی دفترخانه باشد، ممکن است هزینهای مازاد در نظر گرفته شود. این مبلغ معمولاً بسته به پیچیدگی پرونده تعیین میشود و در بیشتر موارد الزامی نیست.
📎 مالیات و عوارض احتمالی
گرچه گواهی عدم حضور بهخودیخود مشمول مالیات سنگین نیست، اما در برخی شهرها ممکن است هزینههایی تحت عنوان عوارض محلی یا تمبر مالیاتی نیز از طرفین دریافت شود. این مورد بیشتر در شهرهای بزرگ یا در پروندههای حقوقی مهم دیده میشود.
🧾 پرداخت توسط چه کسی انجام میشود؟
معمولاً فردی که در دفترخانه حاضر میشود و درخواست گواهی عدم حضور را ثبت میکند (چه خریدار باشد چه فروشنده)، هزینه صدور آن را نیز پرداخت مینماید. البته در صورت بروز اختلاف، این هزینه میتواند در روند دعوی حقوقی بهعنوان بخشی از خسارتها مطرح شود.
در مجموع، هزینه دریافت گواهی عدم حضور در دفترخانه چندان بالا نیست، اما با توجه به نقش کلیدی این گواهی در اثبات تخلف قراردادی طرف مقابل، ارزش قانونی بالایی دارد. توصیه میشود قبل از مراجعه به دفترخانه، از میزان دقیق تعرفهها مطلع شوید و با همراه داشتن مدارک لازم، فرآیند را بهدرستی انجام دهید ✅
📝 نمونه درخواست گواهی عدم حضور
یک نمونه متن درخواست گواهی عدم حضور در دفترخانه بهصورت رسمی، دقیق و قابل استفاده برای خریدار یا فروشنده آماده کردهایم. این متن را میتوان در اختیار دفترخانه گذاشت یا برای ثبت رسمی استفاده کرد.
‼️ دانلود رایگان نمونه عریضه ها و دادخواست های حقوقی
‼️ دانلود رایگان از طریق کانال تلگرام
دوره های مرتبط
درخواست رفع توقیف اموال ⚖️ دانلود رایگان
رفع توقیف در پرونده های حقوقی به خصوص پرونده هایی که موضوع مالی دارند، خواهان میتواند برای جلوگیری از…
دادخواست تامین خواسته ⚖️ دانلود رایگان
قرار تامین خواسته تامین در لغت یعنی ایمن داشتن چیزی، بنابراین تامین خواسته عبارت است از حفظ و نگهداری…
دادخواست مطالبه خسارت از پیمانکار ⚖️ دانلود رایگان
مطالبه خسارت از پیمانکار تاخیر در تحویل پروژه، استفاده از مصالح بی کیفیت، اجرای غیر اصولی تمام قسمت های…
شکواییه مفقودی چک ⚖️ دانلود رایگان
شکوائیه مفقودی چک برگه چکی که تکمیل شده و از دسته چک جدا شده باشد، حکم پول نقد را…
نظرات
رایگان!