حقوق مستاجر در برابر موجر + وظایف مستاجر 🧑🏻‍🤝‍🧑🏻

حقوق و وظایف مستاجر در برابر موجر

در دنیای اجاره‌نشینی، نداشتن تعریف صحیح و مشترک از قوانین، حقوق و وظایف موجر و مستاجر آپارتمان می‌تواند به اختلافات شدیدی منجر شود. به‌ویژه در شرایط کنونی، مشکلات مستاجران و صاحب‌خانه‌ها به‌طور چشمگیری افزایش یافته است که بخش عمده‌ای از این مسائل ناشی از عدم آگاهی از حقوق و وظایف قانونی آنهاست.

برای مثال، ممکن است شما به‌عنوان یک مستاجر با سوالاتی مانند این روبه‌رو شوید: اگر موتورخانه یا آسانسور خانه‌ای که اجاره کرده‌اید خراب شد، چه کسی مسئول هزینه تعمیر آن است؟ آیا در این مواقع، صاحب‌خانه موظف به پرداخت هزینه‌هاست یا مستاجر باید این هزینه‌ها را تقبل کند؟ همچنین، در مورد سوختن کولر، آیا این هزینه بر عهده صاحب‌خانه است؟ سوالاتی از این دست که اگر به‌درستی پاسخ داده نشوند، می‌توانند منجر به تنش و اختلاف میان طرفین شوند.

علاوه بر این، با توجه به تغییرات شرایط اجتماعی و اقتصادی، قوانین و مقررات جدیدی برای حمایت از حقوق مستاجران و موجرها به وجود آمده است. این قوانین ممکن است شامل تسهیلات در پرداخت اجاره، حمایت از مستاجران در برابر اخراج‌های غیرمنصفانه و شفاف‌سازی در مورد مسئولیت‌های مالی هر یک از طرفین باشد. در این شرایط، آگاهی از این قوانین و وظایف مستاجران و صاحب‌خانه‌ها از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است.

بنابراین، اگر شما نیز مستاجر یا موجر هستید و به دنبال اطلاعات دقیق‌تری درباره حقوق مستاجر و وظایف مستاجر در فرآیند اجاره هستید، این مقاله می‌تواند به شما کمک شایانی کند. در ادامه، به بررسی ابعاد مختلف حقوق و وظایف مستاجران و صاحب‌خانه‌ها خواهیم پرداخت و به سوالات متداول شما پاسخ خواهیم داد. ما به شما خواهیم آموخت که چگونه می‌توانید از حقوق خود به‌عنوان مستاجر دفاع کنید و چه اقداماتی را باید در صورت بروز مشکلات انجام دهید.

تکالیف و وظایف مستاجر

از اولین تکالیف و وظایف مستاجر پرداخت اجاره بها در عوض تملیک منفعت یا استفاده منفعت مال مورد اجاره می باشد که در قرارداد اجاره میزان آن بین طرفین توافق شده است .

همانطور که در ماده ۴۹۰ قانون مدنی بیان گردیده مستاجر باید اجاره بها را در موعد تعیین شده در قرارداد پرداخت کند. طبق قانون موجر و مستاجر تصویب شده در سال ۱۳۷۶، مستأجر موظف است کرایه را به صورت ماهیانه پرداخت کند. موجر در صورت دریافت‌ نکردن به موقع اجاره می‌تواند، قرارداد را فسخ کرده و ملک را از مستأجر پس بگیرد. البته آگاه باشید، که این امر تنها در صورتی که در قرارداد ذکر شده باشد، قابل اجراست.

اگر مستاجر در مدت‌زمان اجاره خسارتی به محل اجاره وارد کرد باید خسارت وارده را جبران کند.

از دیگر وظایف مستاجر طبق ماده فوق این است که از مالی که اجاره کرده است به نحو متعارف استفاده نماید و تعدی و تفریط نکند و در صورتی که مستاجر در استفاده از مورد اجاره تعدی یا تفریط نماید ، موجر حق فسخ معامله را دارد.

خوب است بدانید در قرارداد اجاره‌ی املاک تجاری، مستاجر نمی‌تواند کسب‌وکار خود را بدون موافقت موجر تغییر دهد. مثلا اگر مستاجر مغازه را برای طلافروشی اجاره کرده باشد نمی‌تواند آن‌را بدون موافقت موجر به درب‌ و پنجره‌سازی تبدیل کند. اگر موجر با تغییر شغل موافقت نکند می‌تواند قرارداد اجاره را فسخ کند.

مستاجر موظف است در پایان قرارداد اجاره مالی که اجاره کرده است به عنوان مثال : ملک یا خودرو و غیره را به مالک تحویل دهد . در غیر این صورت موجر می تواند الزام او را از محاکم بخواهد یا مستاجر را مجبور به تخلیه عین کند.

قانون در مورد هزینه تعمیرات چه چیزی را بیان میکند ؟ 

هزینه تعمیرات به دو دسته تعمیرات اساسی و غیراساسی تقسیم می‌شوند :

تعمیرات اساسی که هزینه آن برعهده موجر است :

🔹 مربوط به اصل بنا (دیوار، در و پنجره، سقف، حیاط، پشت‌بام و…)

🔹 مربوط به تاسیسات (کولر، شوفاژ، آبگرمکن، موتورخانه، پکیج، تهویه و…)

🔹 تعمیر لوله‌کشی آب، گاز، فاضلاب

🔹 تعمیر نشتی سرویس‌ها

🔹 سیم‌کشی برق

🔹 تعمیر آسانسور

🔹 تعمیر در برقی پارکینگ

🔹 رنگ‌آمیزی ساختمان

هزینه تعمیرات جزئی از وظایف قانونی مستاجر است، موارد زیر را شامل می‌شود :

🔸 تعویض واشر شیرهای آب

🔸 تعویض چراغ‌های سوخته و خراب

🔸 تعمیر موردی قفل در

🔸 سرویس کولر آبی

🔸 تهویه سرویس‌ها

🔸 تعمیر موردی کلید و پریز برق

🔸 تعمیر دستگیره ها

🔸 سرویس کابینت

🔸 سرویس پکیج

حقوق مستاجر چیست؟

مستاجر می‌تواند از انباری یا پارکینگ مشترک استفاده کند مگر آن‌که در قرارداد اجاره بر خلاف آن توافق شده باشد .

اگر خانه یا آپارتمان نیازمند تعمیرات باشد مستاجر می‌تواند از موجر بخواهد که این تعمیرات را انجام دهد .

اگر مستاجر هستید بدون اجازه‌ی موجر مورد اجاره را تعمیر نکنید . چرا که نمی‌توانید هزینه‌ی آن‌را از موجر مطالبه نمایید. فراموش نکنید اگر مستاجر بدون اجازه‌ی موجر در خانه یا زمینی که اجاره کرده است ، ساخت و ساز کند یا درختی بکارد موجر حق دارد آن‌را از بین ببرد. توجه کنید اگر در اثر این عمل نقصی به بنا یا زمین مورد اجاره وارد شود بر عهده مستاجر است.

ماده ۴۷۸ مقرر می دارد که اگر عین اجاره ای عیب داشته باشد یا معیوب باشد مستاجر می تواند به علت این عیب قرارداد را فسخ کند . اما اگر موجر عیب پیش آمده را تعمیر کند و از آن رفع عیب کند دیگر برای مستاجر حق فسخی پیش نخواهد آمد.

نکته دیگری که چند سالی است گویا متداول شده است این است که اگر به عنوان مستاجر محلی را اجاره کرده اید چه به عنوان سکونت یا چه به عنوان مغازه، طبق ماده ۴۸۳ قانون مدنی اگر در مدت اجاره در اثر حادثه ای مثل زلزله که چند سالی است در ایران مناطق مختلف را تهدید میکند آن عین اجاره شده خراب شود یا تلف شود اجاره از زمانی که آن حادثه رخ داده است منحل می شود و دیگر مستاجر تکلیفی به دادن اجاره بها ندارد و می تواند پول ودیعه ای را که داده نیز پس بگیرد و در جایی دیگر واحدی را اجاره کند.

عقد اجاره عقدی لازم است و با فوت موجر یا مستاجر قرارداد اجاره تا پایان مدت باقی و پابرجاست. مگر آنکه این امر در قرارداد قید گردد که در صورت فوت مستاجر یا مالک اجاره منحل شود. اما در غیر این صورت در حالتی که مستاجر فوت شود اجاره به وراث وی می رسد.

در مورد اجاره‌ی مغازه، موجر معمولا سرقفلی مغازه را اجاره می‌دهد و در هنگام تخلیه، مستاجر حق دارد از موجر مبلغ سر قفلی مغازه را درخواست کند. سر قفلی هم به نرخ روز محاسبه و به مستاجر پرداخت می‌شود.

‼️ مقالات املاک | فرابلاگ ، مجله تخصصی برای آموزش مشاوران املاک