پایان کار ساختمان چیست ✔️ انواع آن + نحوه استعلام مجازی

پایان کار ساختمان چیست ✔️📜 انواع آن + نحوه استعلام مجازی

پایان کار ساختمان به عنوان یکی از مراحل کلیدی در فرآیند ساخت و ساز، نشان‌دهنده اتمام پروژه و آمادگی برای استفاده از ساختمان است. این مرحله نه تنها به معنی تکمیل کارهای ساختمانی، بلکه به معنای رعایت استانداردها و مقررات قانونی است که برای امنیت و سلامت ساکنان و کاربران ساختمان ضروری است.
در شهرها ، مناطق و محدوده هایی که شهرداری ها مستقر شده اند در صورتی که بنای احداث شده مورد تأیید شهرداری باشد ، پس از آنکه احداث ساختمان به پایان رسید این مرجع قانونی مجوزی تحت عنوان پایان کار ساختمان به مالک ارائه می‌کند.

گواهی پایان کار ساختمان، مدرکی رسمی است که پس از اتمام پروژه‌های ساختمانی صادر می‌شود. این گواهی نشان‌دهنده انطباق ساختمان با نقشه‌های تأیید شده و مقررات ساخت و ساز است و به مالک این امکان را می‌دهد که به صورت قانونی از ملک استفاده کند. در این مقاله به اهمیت، مراحل و الزامات اخذ گواهی پایان کار ساختمان پرداخته می‌شود.
برای دریافت گواهی پایانکار ساختمان ، پس از احراز مطابقت بنا با پروانه و نقشه صادره و پس از احراز رعایت مقررات قانونی و فنی مربوطه، شهرداری با طی یک پروسه اداری و فنی، اقدام به صدور گواهی پایانکار ساختمان می نماید .

اهمیت پایان کار ساختمان

پایان کار دارای اهمیت‌های متعددی است:

🔸 تأمین ایمنی: اطمینان از اینکه ساختمان از نظر ساختاری و سیستم‌های مختلف (برق، آب، گرمایش و تهویه) امن و سالم است.

🔸 رعایت قوانین: پایان کار نشان می‌دهد که تمامی مراحل ساخت مطابق با مقررات و استانداردهای محلی و ملی انجام شده است.

🔸 مجوزهای قانونی: برای دریافت مجوزهای لازم برای سکونت یا بهره‌برداری از ساختمان، داشتن گواهی پایان کار الزامی است.

🔸 افزایش ارزش ملک: ملکی که دارای گواهی پایان کار است، از نظر مالی باارزش‌تر است و در بازار املاک بیشتر مورد توجه قرار می‌گیرد.

ضرورت دریافت پایان کار ساختمان

ادارات ثبت اسناد و املاک ، برای تنظیم و صدور صورت مجلس تفکیکی، بیش از هر چیز به گواهی پایان کار ساختمان، توجه دارند و تا زمانی که گواهی پایان کار ساختمان صادر نشود، امکان تنظیم سند نیز وجود نخواهد داشت. به موجب این، ساختمانی که سند مالکیت نداشته باشد، نقل و انتقالات قطعی در دفاتر اسناد رسمی نیز انجام نمی‌شود.

به هنگام معاملات ساختمان های دارای سند مالکیت ، دفاتر اسناد رسمی ، قانوناً مکلف هستند ، از موارد زیر اطمینان حاصل نمایند :

1. بازداشت نبودن ملک (ساختمان)
2. فقدان تخلفات ساختمان
3. وصول مالیات نسبت به معامله مورد نظر

با توجه به توضیحات بالا می توان گفت پیش نیاز صدور سند ، گواهی پایانکار برای ساختمان است و وجود سند، پیش نیاز انجام معامله ساختمان در دفاتر اسناد رسمی است.
گرفتن گواهی پایان کار ساختمان، وظیفه مالکین ساختمان یا قائم مقام قانونی یا وکیل قانونی آنان می باشد.
اگر مالک یا مالکین ساختمان، علیرغم تعهدات قراردادی خود از اقدام برای دریافت گواهی پایان کار، در قبال اشخاصی که ساختمان را پیش خرید کرده اند خودداری نمایند ، خریداران می توانند الزام آنها را به انجام تعهدات قراردادیشان از جمله الزام به اخذ پایان کار از شهرداری، از طریق مراجع قضائی، مطالبه کنند.
در مناطقی که شهرداری ها مستقر نیستند یا در خارج از محدوده و حریم قانونی شهرها می باشد ، صدور پروانه احداث ساختمان و گواهی پایان کار ساختمان، به طور کلی زیر نظر وزارت کشور (دهیاری ها، بخشداری ها، فرمانداری ها، استانداری ها) می باشد.

مراحل اخذ پایان کار ساختمان

🔹 تکمیل ساخت و ساز: تمام فعالیت‌های مربوط به ساخت و ساز، از جمله تأسیسات، نما، و فضای داخلی باید به‌طور کامل به پایان برسد.

🔹 درخواست از شهرداری: پس از اتمام ساخت، مالک باید به شهرداری مراجعه کرده و درخواست صدور گواهی پایان کار را ارائه دهد. این درخواست معمولاً به همراه مدارکی مانند نقشه‌های اجرایی و گزارش‌های بازرسی باید ارائه شود​

🔹 بازرسی و تأیید: کارشناسان شهرداری به محل می‌آیند تا ساختمان را بررسی کنند. این بازرسی شامل ارزیابی تطابق ساختمان با نقشه‌های تأیید شده و رعایت استانداردهای فنی و ایمنی می‌باشد.

🔹 صدور گواهی: پس از تأیید نهایی، شهرداری گواهی پایان کار را صادر می‌کند. این گواهی می‌تواند شامل اطلاعاتی مانند شماره پروانه، تاریخ صدور و اطلاعات مالک باشد​​

شرایط لازم برای صدور پایان کار

🔸 رعایت قوانین شهری: ساختمان باید از نظر قانونی با هیچ‌گونه تخلفی مواجه نباشد. به عنوان مثال، عدم وجود خلافی یا بدهی به شهرداری از الزامات اصلی برای صدور گواهی پایان کار است.

🔸 کیفیت ساخت: باید اطمینان حاصل شود که کیفیت ساخت ساختمان طبق استانداردهای فنی و ایمنی تعریف شده انجام شده است. این امر شامل بررسی تأسیسات برقی، گاز، و آتش‌نشانی می‌باشد​

🔸 مدارک لازم: مدارکی نظیر نقشه‌های تأیید شده، گزارش‌های بازرسی و مستندات قانونی دیگر باید به شهرداری ارائه شود تا فرآیند صدور گواهی پایان کار تسهیل شود​​

نکات کلیدی در مورد پایان کار

✳️ مدت زمان بررسی: بسته به شهرداری و شرایط خاص پروژه، مدت زمان لازم برای بررسی و صدور گواهی ممکن است متفاوت باشد. معمولاً این فرآیند ممکن است چند هفته طول بکشد.

✳️ نقش مشاوران و مهندسان: مشاوران و مهندسان ناظر نقش حیاتی در اطمینان از رعایت استانداردها و قوانین دارند. آن‌ها باید به‌طور مستمر بر مراحل ساخت نظارت کنند و در صورت نیاز، توصیه‌هایی را به مالکین ارائه دهند.

✳️ تأثیر تخلفات: در صورت وجود هرگونه تخلف، ممکن است پرونده به کمیسیون ماده ۱۰۰ ارجاع داده شود که می‌تواند باعث طولانی شدن فرآیند صدور پایان کار شود.

‌

گواهی عدم حضور

تعهد فروشنده به اخذ پایان کار یا گواهی عدم خلاف ساختمان، باید به صورت واضح  و با ذکر تاریخ دقیق سررسید و ضمانت اجرای دقیق، در قرارداد بین فروشنده و خریدار، درج شده باشد تا اقدامات قضائی احتمالی را با قوت و استحکام بیشتری همراه کند. همچنین باید در قرارداد منعقد شده، تاریخ دقیقی را برای حضور در دفتر اسناد رسمی جهت انتقال سند (پس از اخذ پایان کار) تعیین و حتی دفترخانه اسناد رسمی را هم مشخص کنید . در صورتی که فروشنده در تاریخ مقرر در دفتر اسناد رسمی تعیین شده حاضر نشد ، از دفترخانه معین شده، گواهی عدم حضور فروشنده را دریافت کنید. این بدان معنی است که در آن تاریخ، خودتان باید از ابتدای ساعت اداری تا پایان وقت اداری، در دفتر اسناد رسمی معین شده با همراه داشتن مدارک و باقیمانده ثمن و…حضور یافته باشید و گواهی حضور خود را نیز دریافت کنید.

‌

استعلام گواهی پایان کار ساختمان

ضرورت استعلام گواهی پایانکار به دلایل زیر می باشد :

• آگاهی از قانونی بودن عملیات ساخت و ساز
• مشاهده مواردی مانند متراژ و مساحت زیربنا، کروکی ملک، مهندسان ناظر، مشخصات فنی و امکانات در نظر گرفته شده، سیستم سرمایشی گرمایشی، مدت زمان اعتبار و …
• آگاهی از نداشتن تخلف ملکی
• راحتی در فرآیند نقل و انتقال سند ملک در دفاتر اسناد رسمی
• اطمینان از جعلی نبودن پروانه ساختمان و گواهی پایانکار
• اطلاع از سِن ساختمان خریداری شده
• امکان برای دریافت وام بانکی
• امکان برای پیش‌خرید آپارتمان

اگر ساکن تهران هستید می‌توانید از طریق سایت شهرداری تهران و انتخاب سامانه‌ استعلام پروانه و گواهی ساختمان، مطالب مندرج در پروانه‌ ساختمان و یا گواهی‌های صادره از سوی شهرداری تهران را استعلام کنید و به اطلاعات موردنیاز دست یابید.

شما می‌توانید با تکمیل فرم مربوطه در پرتال شهرداری تهران و واردکردن اطلاعات لازم (که در تصویر پایین مشاهده می‌کنید) از صحت گواهی های صادر شده اطمینان پیدا کنید.

‌

پایان کار تفکیکی ساختمان چیست؟

گواهی پایان کاری که پس از پایان عملیات ساختمانی صادر می شود کلی بوده و مربوط به کل ساختمان است.
اما هر واحد ساختمان،  نیازمند گواهی پایانکار جداگانه است. به همین جهت مالک باید با مراجعه به شهرداری محل وقوع ملک، نسبت به اخذ گواهی پایان کار تفکیکی برای واحد خود اقدام نماید . چرا که هر گونه انتقال سند نیازمند ارائه‌ی پایان کار تفکیکی واحد است.

مدت اعتبار گواهی پایان کار ساختمان چقدر است؟

تا سال ۱۳۴۹، مدت اعتبار گواهی پایانکار ۶ ماه بود. اما از این تاریخ به بعد، جهت کاهش مراجعات مردم و تسهیل امور، مدت اعتبار گواهی پایان کار به یک سال افزایش یافت و تا سال ۸۱ به همین شکل ادامه دار بود .
اما پس از این تاریخ گواهی پایانکار ساختمان از حالت اعتبار یکساله به شکل نامحدود تغییر پیدا کرد و تنها زمانی فاقد اعتبار می شود که گزارشی توسط مردم یا شهرداری مبنی بر انجام عملی خلاف برای ملک مربوطه ثبت شود . در این صورت مالک باید قبل از نقل و انتقال اقدامات لازم را برای اعتبار مجدد پایانکار انجام دهد.

هزینه دریافت گواهی پایانکار ساختمان 

هزینه پرداختی جهت دریافت پایانکار ساختمان در هر شهر و استان مختلف بوده و به عوامل زیادی وابستگی دارد، بنابراین نمی‌توان مبلغ ثابتی را برای آن تعیین کرد.

شرایط جدید صدور پایان کار از سال ۹۶

مطابق گزارش دنیای اقتصاد از ابتدای دی ماه سال ۱۳۹۶ اخذ پایانکار منوط به ارائه گواهینامه واکنش در برابر آتش برای نمای ساختمان است.
این اقدام در راستای اجرای بخشنامه صادره از مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی  و سازمان برنامه و بودجه صورت می گیرد.
بر این اساس دستگاه های اجرایی، مهندسان مشاور و پیمانکاران، باید مصالحی را در پروژه های ساختمانی مورد استفاده قرار دهند که دارای تاییدیه از سازمان ملی استاندارد ایران و یا گواهینامه های فنی طبقه بندی واکنش در برابر آتش از مراجع ذیصلاح باشند.

با توجه به این بخشنامه سازمان نظام مهندسی ساختمان و شهرداری موظف است تا استفاده از مصالح نمای قابل اشتعال در پروژه های ساختمانی و صدور پروانه و پایان کار را منوط به اخذ گواهینامه فنی از مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی نماید.

زمانی که ساختمان‌سازی شما به پایان رسید، باید مدارک لازم را برای دریافت گواهی پایان کار ساختمان خود فراهم کنید.
تمام مدارکی که نشان دهد کاربری زمینی که ساخت و ساز را انجام داده‌اید ، چگونه است .
مدارک شناسایی و مدارکی که نشان می‌دهند بازرسی زمین قبلا انجام شده است .
همچنین لازم است شما عوارض نوسازی را پرداخت کرده باشید و رسید آن را به همراه مدارک ضمیمه کنید.

دریافت وام با گواهی پایان کار ساختمان

برخی تصور می‌کنند که می‌توانند با گواهی پایان کار، وام دریافت کنند.
دریافت وام با گواهی پایان کار ملک، مسئله‌ای چالش برانگیز است که به یک بحث جداگانه نیاز دارد.
معمولاً برای ساختمان‌هایی که این گواهی را ندارند، هیچ وامی تعلق نمی‌گیرد .

کلام پایانی

داشتن گواهی پایان کار ساختمان برای تمام ساختمان‌ها با کاربری مسکونی، تجاری و اداری، ضرورت دارد.
بدون داشتن این گواهی، خرید و فروش و معامله ساختمان به هر ترتیب، غیر قانونی خواهد بود.
اگر شما مشاور املاک هستید، زمانیکه برای معامله آماده می‌شوید، باید اسناد و مدارک را کنترل کنید.
مجوز ساخت ساختمان مسکونی روی زمین با کاربری مسکونی بسیار اهمیت دارد.

خانه یا ویلایی که شما می‌خرید، نباید هیچ بدهی از نظر عوارض شهرداری یا خلافی ساخت و ساز داشته باشد .
در غیر این صورت، پس از پایان معامله، شما دچار دردسر خواهید شد.

اگر تجربه‌ای در کنترل مدارک و اسناد رسمی از جمله گواهی پایان کار ساختمان ندارید و نیاز به آموزش بیشتر در این حوزه دارید، فراملک به شما کمک می‌کند تا هنگام معاملات، با خیال راحت از اصل بودن و قانونی بودن مدارک، اطمینان حاصل کنید و یک مشاور حرفه ای برای متقاضی خود باشید.

‼️ مقالات املاک | فرابلاگ ، مجله تخصصی برای آموزش مشاوران املاک