دادخواست تعیین داور و معرفی داوری از طرف دادگاه ⚖️ دانلود رایگان

دادخواست تعیین داور از طرف دادگاه

در بسیاری از دعاوی حقوقی، ارجاع پرونده به داوری یکی از راهکارهای موثر برای حل اختلاف و رسیدگی سریع‌تر به پرونده است. در این میان، دادخواست تعیین داور نقش کلیدی ایفا می‌کند، به‌ویژه زمانی که طرفین دعوا نتوانند یا نخواهند داور خود را معرفی کنند و ارجاع داوری به دادگاه محول شود. این دادخواست به طرفین امکان می‌دهد تا مرجع قضایی را مسئول تعیین داور کند و فرآیند داوری به صورت قانونی و منظم آغاز شود.

داوری روشی است که در آن داور یا داوران، با رعایت شرایط قانونی و اهلیت مقرر در ماده ۴۶۹ قانون آیین دادرسی مدنی، به اختلاف طرفین رسیدگی کرده و رای صادر می‌کنند. ارجاع به داور می‌تواند به دو شکل انجام شود: انتخاب داور توسط طرفین یا تعیین داور از طرف دادگاه. هر دو روش قانونی بوده و نقش مهمی در کاهش زمان دادرسی و رفع خصومت بین طرفین دارند، اما در مواردی که توافق برای انتخاب داور وجود ندارد، دادخواست تعیین داور از طرف دادگاه الزامی می‌شود.

این مقاله به بررسی کاربرد و مراحل دادخواست تعیین داور، شرایط قانونی انتخاب داور توسط دادگاه، و نکات مربوط به اختیارات و وظایف داوران پرداخته است. همچنین، با توضیح فرآیند حقوقی مرتبط، خواننده با چگونگی استفاده از این دادخواست در مواقع اختلاف و ارجاع پرونده به داوری آشنا خواهد شد تا بتواند حقوق خود را به بهترین شکل قانونی پیگیری نماید.

دعاوی قابل ارجاع به داور کدامند؟

در حال حاضر بیشتر دعاوی حقوقی قابل ارجاع به داور می‌باشند. اما در قانون و در مواد و تبصره های قانونی مختلف مانند ماده ۴۷۸ قانون آیین دادرسی مدنی تعدادی از دعاوی با موضوعات نکاح و فسخ آن، طلاق، نسب و ورشکستگی از این قاعده مستثنی شده اند. در ماده قانونی مذکور قانونگذار بیان کرده که دعاوی با این موضوع و همچنین پرونده هایی که در حال بررسی آن ها جرایمی کشف شود که بر رای داور تاثیر داشته باشد از صلاحیت داوری خارج بوده و تنها دادگاه و مقام قضایی، صالح برای رسیدگی به آن هستند.

دعاوی کیفری نیز به طور کلی قابل ارجاع به داور نیستند و حتما باید در دادگاه صالح مورد بررسی قرار بگیرند.

ارجاع به داور (معرفی داوری) به چند شکل صورت می‌گیرد؟

پس از این که دادگاه مشخص کرد که پرونده قابل ارجاع به داور است، داور به دو طریق انتخاب و معرفی خواهد شد:

1. انتخاب و معرفی داور توسط اصحاب دعوا
2. انتخاب و معرفی داور از طرف دادگاه

انتخاب و معرفی داور توسط اصحاب دعوا

اولین و اصلی‌ترین راه برای معرفی داور، انتخاب و معرفی وی توسط طرفین دعوا است. به عبارت دیگر دادگاه پس از ارجاع پرونده به داوری این مسئله را به طرفین دعوا ابلاغ کرده و از ایشان می‌خواهد تا به صورت مشترک یک داور انتخاب کرده و از طریق دادخواست معرفی داور او را به دادگاه معرفی نمایند.

پس شرط اصلی معرفی داور توسط طرفین دعوا، توافق آن ها با یکدیگر است. در ماده ۴۵۴ قانون آیین دادرسی مدنی بیان شده:« کلیه اشخاصی که اهلیت اقامه دعوا دارند می‌توانند با تراضی یکدیگر منازعه و اختلاف خود را خواه در دادگاه ها طرح شده یا نشده باشد و در صورت طرح در هر مرحله‌ای از رسیدگی باشد، به داوری یک یا چند نفر ارجاع دهند».

با توجه به این ماده طرفین می‌توانند یک داور اختصاصی و یک داور مشترک انتخاب و معرفی نمایند.

تعیین و معرفی داور از طرف دادگاه

به موجب ماده ۴۵۹ قانون آیین دادرسی مدنی:« در مواردی که طرفین معامله یا قرارداد متعهد به معرفی داور شده ولی داور یا داوران خود را معین نکرده باشند و در موقع بروز اختلاف نخواهند و یا نتوانند در معرفی داور اختصاصی خود اقدام و یا در تعیین داور ثالث تراضی نمایند و تعیین داور به دادگاه یا شخص ثالث نیز محول نشده باشد، یک طرف می تواند داور خود را معین کرده به وسیله اظهارنامه رسمی به طرف مقابل معرفی و درخواست تعیین داور نماید و یا نسبت به تعیین داور ثالث تراضی کند. در این صورت طرف مقابل مکلف است ظرف ده روز از تاریخ ابلاغ اظهارنامه داور خود را معرفی و یا در تعیین داور ثالث تراضی نماید. هرگاه تا انقضای مدت یاد شده اقدام نشود، ذی نفع می‌تواند حسب مورد برای تعیین داور به دادگاه مراجعه کند».

همچنین مطابق با ماده ۴۶۰ قانون آیین دادرسی مدنی، در صورتی که داور معرفی شده از طرف اصحاب دعوا فوت شود یا استعفا دهد و جانشینی برای او تعیین نشده باشد، باز هم یکی از طرفین می‌بایست با دادخواست تعیین داور از طرف دادگاه خواستار تعیین داور از طرف دادگاه باشد.

بنابراین در پاسخ به این پرسش که دادخواست تعیین داور از طرف دادگاه چه کاربردی دارد و در چه زمان هایی قابل استفاده است؟ باید گفت: در مواقعی که طرفین دعوا در انتخاب و معرفی داور به توافق نرسند و قصد داشته باشند این مسئولیت را به دادگاه محول کنند باید دادخواست مذکور را تکمیل کرده و به دادگاه تقدیم کنند.

اختیارات و وظایف داوران

تفاوتی ندارد داور از طرف اصحاب دعوا معرفی شده باشد و یا مرجع قضایی مبنی بر دادخواست معرفی داور از طرف دادگاه داور را انتخاب کرده باشد، در هر صورت داور مسئولیت صدور رای مستدل و مطابق با قوانین و مقررات را عهده دار خواهد بود.

به موجب ماده ۴۷۶ قانون آیین دادرسی مدنی:« طرفین باید اسناد و مدارک خود را به داوران تسلیم نمایند. داوران نیز می‌توانند توضیحات لازم را از آنان بخواهند و اگر برای اتخاذ تصمیم جلب نظر کارشناس ضروری باشد، کارشناس انتخاب نمایند».

* برای دانلود معرفی داوری از طرف دادگاه به صورت word روی دریافت فایل کلیک کنید و آن را دریافت کنید. *

** فرم های مرتبط:

• دادخواست معرفی داور

‼️ دانلود رایگان نمونه عریضه ها و دادخواست های حقوقی

‼️ دانلود رایگان از طریق کانال تلگرام