استفاده تجاری از ملک مسکونی + جریمه و مجازات ✔️

استفاده تجاری از ملک مسکونی + جریمه و مجازات

استفاده تجاری از ملک مسکونی در اصل همان تغییر در نحوه استفاده از ملک مسکونی بدون دریافت مجوز است. این مسئله به خصوص در شهرهای بزرگ به یک مشکل متداول تبدیل شده و باعث بروز اختلاف میان افراد و شهرداری شده است.

در حالت کلی شهرداری با توجه به نوع نیاز و امکانات و تسهیلات محیط اقدام به تعیین کاربری ساختمان های موجود در بخش های مختلف کرده است. در مجموع در بافت شهری ساختمان ها از نظر کاربری به حوزه های مسکونی، صنعتی، بازرگانی، اداری، کشاورزی و تجاری تقسیم می‌شوند. مالکان و ذی‌نفعان نیز طبق قانون موظفند از املاک موجود در هر یک از این حوزه ها، در همان حوزه استفاده کنند.

جریمه استفاده تجاری از ملک مسکونی

صدور مجوز و پروانه مطابق با بند ۲۴ ماده ۵۵ قانون شهرداری ها برای تمام املاک واقع شده در شهر بر عهده شهرداری می‌باشد. از طرفی مطابق با ماده ۱۰۰ این قانون، مالکان املاک و اراضی واقع در محدوده شهر نیز موظف به دریافت پروانه از شهرداری هستند.

همانطور که در مقدمه بحث گفته شد، شهرداری بر اساس نقشه موجود از بافت شهری اقدام به صدور پروانه و مجوز می‌کند. حال اگر فردی اقدام به استفاده تجاری از ملک مسکونی کند نه تنها قادر به دریافت مجوز نخواهد بود بلکه به موجب قانون مجرم نیز شناخته خواهد شد.

در رابطه با جریمه استفاده تجاری از ملک مسکونی و همچنین جریمه استفاده اداری از ملک مسکونی، تبصره ذیل بند ۲۴ ماده ۵۵ قانون شهرداری ها (الحاقی ۱۳۵۲/۵/۱۷) بیان می‌کند:« شهرداری در شهرهایی که نقشه جامع شهر تهیه شده مکلف است طبق ضوابط نقشه مذکور، در پروانه های ساختمانی نوع استفاده از ساختمان ‌را قید کند. در صورتی که بر خلاف مندرجات پروانه ساختمانی در منطقه غیر تجاری محل کسب یا پیشه و یا تجارت دائر شود شهرداری مورد را در کمیسیون مقرر در تبصره یک ماده ۱۰۰ این قانون مطرح می‌نماید و کمیسیون در صورت احراز تخلف مالک یا مستاجر با تعیین مهلت مناسب که نباید از‌ دو ماه تجاوز نماید در مورد تعطیلی محل کسب یا پیشه و یا تجارت ظرف مدت یک ماه اتخاذ تصمیم می‌کند».

البته روال کار به این صورت است که شهرداری به عنوان مدعی، پس از مطرح کردن موضوع در کمیسیون ماده ۱۰۰ نتیجه را به طرف مقابل ابلاغ می‌کند. طرف مقابل ۱۰ روز فرصت دارد تا توضیحات کتبی خود را به کمیسیون تقدیم کند. در صورت قابل قبول نبودن توضیحات طرف مقابل، برای تعطیلی محل مزبور تصمیمی اتخاذ می‌شود.

اجاره ملک مسکونی برای استفاده تجاری

جریمه اجاره ملک مسکونی برای استفاده تجاری نیز دقیقا مانند جریمه استفاده تجاری از ملک مسکونی بوده و هیچ تفاوتی با آن ندارد. در هر حالت محل کسب و پیشه در ملک مسکونی پس از بررسی موضوع در کمیسیون ماده ۱۰۰ شهرداری ها، تعطیل خواهد شد.

در صورتی که فرد از تصمیم کمیسیون مبنی بر تعطیلی محل کسب و پیشه اطلاع داشته باشد اما به این تصمیم توجه نکرده و به استفاده تجاری از ملک مسکونی ادامه دهد، محکوم به ۶ ماه تا ۲ سال حبس و همچنین پرداخت جزای نقدی خواهد شد.

استثنائات استفاده تجاری از ملک مسکونی

در رابطه با استفاده تجاری از ملک مسکونی، قانونگذار استثنائاتی هم در نظر گرفته است. استثنائات استفاده غیر مسکونی از ملکِ مسکونی به دو گروه تقسیم می‌شوند:

1. داشتن حقوق مکتسبه؛ به طور کلی عدم عمل به یک قانون پیش از لازم الاجرا شدن آن قانون امری کاملا طبیعی است، فرقی نمی‌کند قانون شهرداری ها باشد یا قوانین جزایی و … . بنابراین اگر شخصی قبل از لازم الاجرا شدن تبصره ذیل بند ۲۴ ماده ۵۵ قانون شهرداری ها، از ملک مسکونی استفاده کسبی داشته است می‌تواند به استفاده تجاری از ملک مسکونی مذکور ادامه دهد.
2. استفاده تجاری از ملک مسکونی برای یکی از مشاغل مستثنی در این قانون باشد. این مشاغل عبارتند از: دفتر وکالت، دفتر اسناد رسمی، دفاتر ازدواج و طلاق، دفتر روزنامه و مجله، دفتر مهندسی و مطب پزشکان. البته استفاده از ملک مسکونی برای این مشاغل فقط زمانی مشمول قوانین گفته شده نمی‌شود که کسب و پیشه به مالک ملک متعلق باشد نه این که آن را اجاره دهد.

نکته مهم در رابطه با استثنائات استفاده تجاری از ملک مسکونی این که؛ صاحبین مشاغل مربوطه در صورت رعایت نظامات، اصول و ضوابط شهرسازی اجازه استفاده از ملک مسکونی با کاربری غیر مسکونی را خواهند داشت. در غیر این صورت موضوع قابل طرح در کمیسیون ماده ۱۰۰ قانون شهرداری ها خواهد بود.

ضمنا این مشاغل در صورت ایجاد مزاحمت و طرح شکایت از جانب همسایگان و مالکین املاک مجاور و یا تشخیص عوامل شهرداری مبنی بر ایجاد مزاحمت و اختلال در نظم ساختمان (مخصوصا در ساختمان های آپارتمانی) قابل طرح در کمیسیون خواهند بود.

‼️ مقالات املاک | فرابلاگ ، مجله تخصصی برای آموزش مشاوران املاک