الزام به تنظیم سند بدون گواهی عدم حضور ⚖️

الزام به تنظیم سند بدون گواهی عدم حضور

گواهی عدم حضور و الزام به تنظیم سند در معاملات ملکی

در این مقاله قصد داریم تا توضیحاتی جامع و کاربردی در مورد گواهی عدم حضور و الزام به تنظیم سند بدون گواهی عدم حضور ارائه دهیم. این مباحث از جمله موضوعات مهم و پرکاربرد در دنیای معاملات ملکی هستند که آشنایی با آن‌ها برای مشاوران املاک و افراد درگیر در معاملات ضروری است. با ما همراه باشید تا با جزئیات این مفاهیم و نحوه کاربرد آن‌ها در فرآیندهای حقوقی آشنا شوید.

معاملات ملکی به‌ویژه در زمان انتقال سند ملک از فروشنده به خریدار، اغلب شامل مراحل پیچیده‌ای هستند که نیازمند دقت بالا و توجه به جزئیات حقوقی است. این مراحل به دو بخش اصلی تقسیم می‌شود: ابتدا در دفتر یا آژانس املاک، مبایعه‌نامه تنظیم می‌شود که یک سند عادی محسوب می‌شود. این سند در سامانه معاملات املاک ثبت می‌شود و توسط مشاوران املاک مدیریت می‌شود. سپس، برای رسمی کردن و ثبت انتقال سند، طرفین معامله باید به دفاتر اسناد رسمی مراجعه کنند.

اما در برخی موارد، ممکن است یکی از طرفین معامله به دلایلی در تاریخ و ساعت مقرر در دفترخانه حاضر نشود. در این شرایط، طرف مقابل می‌تواند برای درخواست گواهی عدم حضور اقدام کند. برای مثال، ممکن است خریدار در تاریخ و ساعت مشخص شده در دفترخانه حاضر باشد و تمامی مستندات لازم، از جمله ثمن معامله، را نیز ارائه دهد، اما فروشنده به‌دلیل عدم حضور، قادر به تنظیم سند نباشد. در این صورت، مسئول دفتر اسناد رسمی می‌تواند به درخواست خریدار، گواهی عدم حضور برای فروشنده صادر کند.

این گواهی تنها محدود به عدم حضور طرفین معامله در دفترخانه نمی‌شود. گاهی اوقات، طرفین معامله در دفترخانه حضور دارند، اما به‌دلیل عدم ارائه مدارک لازم توسط فروشنده یا عدم پرداخت الباقی ثمن معامله از سوی خریدار، شرایط برای تنظیم سند رسمی فراهم نمی‌شود. در چنین حالتی نیز طرف مقابل می‌تواند با ارائه مستندات لازم، درخواست صدور گواهی عدم حضور را از دفترخانه تقاضا کند.

داشتن گواهی عدم حضور در چنین شرایطی برای مطالبه خسارت ضروری است. در واقع، فردی که به تعهدات خود عمل نکرده، ملزم به پرداخت وجه التزام به طرف دیگر است که به تعهدات خود عمل نموده است. این امر به‌ویژه در معاملات ملکی بسیار حائز اهمیت است، چرا که تخلفات می‌تواند باعث تاخیر در انجام معامله و حتی ضررهای مالی برای طرفین شود.

در ادامه این مقاله، به بررسی جزئیات بیشتری در خصوص گواهی عدم حضور، شرایط الزام به تنظیم سند بدون آن و اثرات قانونی این موارد خواهیم پرداخت.

هزینه صدور گواهی عدم حضور

یکی از مسائلی که در فرآیند دریافت گواهی عدم حضور باید به آن توجه شود، هزینه صدور این گواهی است. هزینه‌های مربوط به صدور گواهی عدم حضور توسط دفتر اسناد رسمی بر اساس تعرفه‌های تعیین‌شده از سوی قوه قضائیه و کانون سردفترداران اسناد رسمی محاسبه می‌شود. این هزینه‌ها معمولاً سالانه از طریق بخشنامه‌های رسمی اعلام می‌شود و دفاتر اسناد رسمی موظف به رعایت آن‌ها هستند.

برای سال ۱۴۰۲، طبق اعلام قوه قضائیه، هزینه صدور گواهی عدم حضور از سوی دفاتر اسناد رسمی به مبلغ پنجاه هزار ریال (۵۰,۰۰۰ ریال) تعیین شده است. این مبلغ برای هر گواهی عدم حضور صادره است و در صورت درخواست گواهی برای هر یک از طرفین معامله، هزینه مربوطه به طور جداگانه محاسبه خواهد شد.

لازم به ذکر است که این هزینه معمولاً به عهده طرفی است که درخواست صدور گواهی عدم حضور را ارائه می‌دهد، مگر آنکه توافقی بین طرفین معامله برای پرداخت آن صورت گرفته باشد. همچنین، در مواردی که مشکلات حقوقی پیچیده‌تری وجود داشته باشد و گواهی‌های مختلف دیگری نیز لازم باشد، ممکن است هزینه‌های اضافی برای سایر خدمات دفاتر اسناد رسمی نیز وجود داشته باشد.

بنابراین، آگاهی از هزینه‌های مرتبط با صدور گواهی عدم حضور برای طرفین معامله و مشاوران املاک ضروری است، زیرا ممکن است در برخی شرایط این هزینه‌ها نقش مهمی در تصمیم‌گیری‌های حقوقی و اجرایی معاملات داشته باشند.

الزام به تنظیم سند بدون گواهی عدم حضور

در صورتی که فروشنده برای تنظیم سند رسمی در دفترخانه حاضر نشود، خریدار می‌تواند از طریق دادگاه محل وقوع ملک، درخواست الزام فروشنده به تنظیم سند رسمی را مطرح کند. در این حالت، گواهی عدم حضور از دفتر اسناد رسمی برای طرح دعوای الزام به تنظیم سند رسمی ضروری نیست.

بر اساس اصول قانونی، دادگاه با احراز وقوع معامله (بیع) و اثبات انجام تعهدات قراردادی از سوی خریدار، می‌تواند حکم به الزام فروشنده برای تنظیم سند رسمی صادر کند. در این فرآیند، نیازی به گواهی عدم حضور به عنوان پیش‌نیاز برای طرح دعوا نیست، چرا که دادگاه تنها به شواهد موجود در پرونده و اثبات انجام تعهدات طرفین می‌پردازد. بنابراین، در صورت ثابت شدن صحت معامله و تعهدات طرفین، حتی بدون وجود گواهی عدم حضور، دادگاه می‌تواند فروشنده را ملزم به تنظیم سند رسمی نماید.

از طرف دیگر، گواهی عدم حضور به‌طور خاص برای طرح دعوای مطالبه خسارت یا همان وجه التزام کاربرد دارد. در صورتی که یکی از طرفین معامله به تعهدات خود عمل نکرده و خسارتی به طرف دیگر وارد کند، گواهی عدم حضور می‌تواند به عنوان مدرک برای اثبات عدم حضور و عدم اجرای تعهدات و به تبع آن، درخواست وجه التزام مورد استفاده قرار گیرد. این وجه التزام معمولاً معادل خسارتی است که به علت عدم انجام تعهدات، به طرف دیگر معامله وارد می‌شود و می‌تواند بر اساس شرایط توافقی یا قانونی محاسبه شود.

در نتیجه، در حالی که الزام به تنظیم سند رسمی نیاز به گواهی عدم حضور ندارد، این گواهی برای مطالبه خسارت ناشی از عدم حضور فروشنده در دفترخانه و اجرای تعهدات مالی یا قراردادی ضروری است.

دانلود رایگان فایل دادخواست الزام به تنظیم سند رسمی

الزام به تنظیم سند رسمی چقدر طول می کشد

زمان دقیق برای صدور حکم الزام به تنظیم سند رسمی قابل پیش‌بینی نیست و به عوامل مختلفی مانند شلوغی دادگاه، پیچیدگی پرونده، و نیاز به بررسی‌های اضافی بستگی دارد. با این حال، به‌طور معمول، بعد از ثبت پرونده و رسیدگی اولیه، فرایند صدور حکم می‌تواند بین ۶ تا ۸ ماه طول بکشد.

این مدت زمان ممکن است متغیر باشد و در برخی موارد بسته به شرایط خاص، روند رسیدگی سریعتر یا کندتر پیش رود. از آنجا که هر پرونده دارای ویژگی‌های خاص خود است، زمان دقیق برای هر پرونده ممکن است متفاوت باشد.

مدارک لازم برای الزام به تنظیم سند بدون گواهی عدم حضور

برای طرح دعوای الزام به تنظیم سند رسمی، خواهان (طرفی که درخواست تنظیم سند رسمی را دارد) باید مدارک زیر را به دادگاه ارائه دهد:

✔️ مدارک شناسایی خواهان
شامل کارت ملی، شناسنامه و هر مدرک شناسایی معتبر دیگر.

✔️ اصل قرارداد یا مبایعه نامه
این قرارداد باید به‌طور رسمی یا عادی تنظیم شده باشد و مشخصات کامل معامله، فروشنده و خریدار، قیمت و شرایط معامله در آن ذکر شده باشد.

✔️ گواهی عدم حضور دفترخانه
در صورتی که گواهی عدم حضور صادر شده باشد، باید این گواهی را به دادگاه ارائه دهید. این گواهی نشان می‌دهد که یکی از طرفین برای تنظیم سند رسمی در دفتر اسناد رسمی حاضر نشده است.

✔️ اظهارنامه
اظهارنظر کتبی از طرف خواهان مبنی بر اینکه تمامی تعهدات طرفین به‌طور کامل انجام شده است و طرف دیگر هنوز در اجرای تعهد خود کوتاهی کرده است.

✔️ تکمیل فرم ارزش منطقه‌ای ملک از طریق دفاتر خدمات الکترونیک قضایی
این فرم از طریق دفاتر خدمات الکترونیک قضایی تکمیل شده و به دادگاه ارائه می‌شود. این فرم شامل اطلاعات ارزش‌گذاری ملک و موقعیت آن در منطقه است که برای پرونده‌های ملکی ضروری است.

❗️ لازم به ذکر است که خواهان، برای ثبت هرگونه دادخواست در مراجع قضایی، ابتدا باید در سامانه ثنا ثبت نام نماید. ❗️

نمونه متن گواهی عدم حضور

نظر به اینکه با توجه به مدارک ابرازی از طرف خانم/ آقای ………………. مقرر بوده است که سند حاکی از انتقال قطعی …….. مترمربع از مالکیت خانم/ آقای ………………. از پلاک ثبتی …….. فرعی از …….. اصلی واقع در بخش …….. تهران با شرایط مذکور در آن مدارک (بیع نامه شماره ………………. مورخ ……………….) در تاریخ ………………. در این دفترخانه به ثبت برسد از آنجا که سند مذکور به علت عدم مراجعه و حضور فروشنده بیع نامه مذکور (خانم/ آقای ……………….) و بالطبع عدم ارائه و تهیه مدارک لازم جهت ثبت سند قطعی از طرف مالک (فروشنده) تا آخر وقت اداری روز ………………. ثبت دفتر نشده است به تقاضای خانم/ آقای ………………. (خریدار) که تحت شماره ………………. مورخ ………………. در دفتر اندیکاتور به ثبت رسیده است و بر اساس بند ۸۹ مجموعه بخشنامه های ثبتی این گواهی از طرف اینجانب ………………. سردفتر اسناد رسمی ………………. تهران تنظیم و به نامبرده تسلیم گردید.

سردفتر/ کفیل دفترخانه اسناد رسمی – مهر و امضاء

‼️ مقالات املاک | فرابلاگ ، مجله تخصصی برای آموزش مشاوران املاک